Γκρίνια, πείσμα, παράλογες απαιτήσεις, κλάματα και ξεσπάσματα όταν αυτές δε γίνονται δεκτές από τους γονείς του με την ελπίδα να περάσει τελικά το δικό του. Όταν τελικά γίνεται αυτό που ζητά, το έργο επαναλαμβάνεται…
Το χειριστικό παιδί δείχνει τα σημάδια της χειριστικότητας από όταν είναι ακόμα βρέφος χωρίς φυσικά να το καταλαβαίνει. Στην ηλικία των 1,5-2 ετών η χειριστική συμπεριφορά του εδραιώνεται και αρχίζει να έχει επίγνωση ακριβώς του τι κάνει, χρησιμοποιώντας την αγάπη όσων το φροντίζουν προς όφελός του. Στην περίπτωση του χειριστικού παιδιού λοιπόν, οι ρόλοι αντιστρέφονται. Οι γονείς υπακούν στις αποφάσεις του.
Αν στην παραπάνω περιγραφή βλέπετε το δικό σας παιδί, διαβάστε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που έχει ένα χειριστικό παιδί, τους λόγους που συμπεριφέρεται έτσι και πώς μπαίνει τέλος σε μια τέτοια συμπεριφορά.
Χειριστικά παιδιά – Τα χαρακτηριστικά τους
Ακολουθούν τα βασικά σημάδια, ώστε να αναγνωρίσει κανείς ότι πρόκειται για χειριστικά παιδιά. Φυσικά υπάρχουν και επιμέρους γνωρίσματα που συνυπάρχουν μαζί με τα κύρια χαρακτηριστικά και συμπεριφορές.
Λένε ψέματα
Προσποιούμενα ότι έχουν κάποια ανάγκη ή νιώθουν για κάτι φόβο, τα χειριστικά παιδιά καταφεύγουν στα ψέματα, ώστε να γίνει το δικό τους.
Τα ψέματα είναι συνήθης τακτική όταν τα κλάματα δεν περνάνε. Βγάζουν έναν πιο ευάλωτο εαυτό προκειμένου οι γονείς τους να τα προστατεύσουν και να τα καθησυχάσουν.
Εκβιάζουν συναισθηματικά τους γονείς τους
Χρησιμοποιώντας την ισχυρή πρόφαση ότι δεν το αγαπούν αρκετά αφού δεν κάνουν αυτό που τους ζητάνε και παριστάνοντας τα στενοχωρημένα, τα χειριστικά παιδιά προσπαθούν να γεμίσουν τους γονείς τους τύψεις και ενοχές.
Δε δέχονται το “όχι” ως απάντηση
Στην έκφραση ενός απλού “όχι”, το χειριστικό παιδί καταφεύγει σε φωνές και κλάματα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το παιδάκι στο σούπερ μάρκετ που χτυπιέται και το ακούει όλο το κατάστημα επειδή η μητέρα του αρνείται να του πάρει αυτό που του “γυάλισε”…
Είναι ανυπάκουα
Η χειριστική συμπεριφορά δεν είναι κάτι μεμονωμένο, αλλά είναι παρούσα στο σύνολο της συμπεριφοράς των χειριστικών παιδιών.
Ένα χειριστικό παιδί είναι ανυπάκουο, δύσκολο, αντιδραστικό, πεισματάρικο γενικά στον τρόπο που κινείται και αλληλεπιδρά στην οικογένεια, το σχολείο και αλλού.
Γιατί ένα παιδί συμπεριφέρεται χειριστικά;
Είναι πολλοί οι λόγοι που τα παιδιά αναπτύσσουν τέτοιες συμπεριφορές. Είναι τα λεγόμενα “κακομαθημένα” που και ως ενήλικες συνεχίζουν το ίδιο μοτίβο μιας και δεν έχουν μάθει στο “όχι’.
Ένα παιδί γίνεται χειριστικό για να αποκτήσει τα πράγματα που θέλει ή για να κάνει κάτι που του έχουν απαγορεύσει. Μπορεί όμως να υιοθετήσει μια χειριστική συμπεριφορά όταν αισθάνεται ότι οι γονείς του το απορρίπτουν ή δεν ασχολούνται μαζί του.
Επίσης, μπορεί να φέρεται χειριστικά όταν προσπαθεί να καλύψει ένα λάθος του ή όταν οι ίδιοι οι γονείς του είναι χειριστικοί.
Πώς να αντιμετωπίσω το χειριστικό παιδί μου;
Καθώς το παιδί μεγαλώνει, η χειριστική συμπεριφορά γίνεται κομμάτι της προσωπικότητάς του. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό ως γονείς να αντιμετωπίζουμε εγκαίρως τέτοιες συμπεριφορές και να τις αποθαρρύνουμε με τους εξής τρόπους.
Δεν το κατηγορώ
Δεν το χαρακτηρίζω με επίθετα ούτε προσπαθώ να του επιβληθώ. Δεν το κατηγορώ για όσα κάνει γιατί θα προκαλέσω μεγαλύτερη κόντρα.
Του εξηγώ ήρεμα γιατί δεν μπορεί να γίνει κάτι. Η συμπεριφορά του αντανακλά τη δική μου συμπεριφορά για τη διαμόρφωση της οποίας είμαι υπεύθυνη.
Βάζω όρια με τρυφερότητα και αγάπη
Του επισημαίνω με γλυκύτητα το “ποιος είναι το αφεντικό”. Έτσι θα το προετοιμάσω σωστά, ώστε να βγει σε μια κοινωνία όπου οι περισσότεροι θα είναι απρόθυμοι να συμμορφωθούν στις απαιτήσεις του.
Το ότι μπορεί να λείπω πολλές ώρες από το σπίτι δε σημαίνει ότι πρέπει να του κάνω όλα τα χατίρια για να εξιλεωθώ.
Ασχολούμαι συνειδητά με τη διαπαιδαγώγησή του
Τα όρια πρέπει να μπουν όσο πιο γρήγορα γίνεται, ώστε όταν πάει σχολείο να μην προσγειωθεί ανώμαλα στη σκληρή πραγματικότητα.
Στο σχολικό περιβάλλον τέτοιες συμπεριφορές δεν περνούν και τερματίζουν πολύ επώδυνα, αφού το παιδί προκαλεί συνεχώς προβλήματα στους δασκάλους και τους συμμαθητές του.
Λέω “όχι” χωρίς τύψεις, χωρίς να λυγίσω
Όσο και να με πονάει, λέω “όχι” όπου και όταν χρειάζεται. Δεν αφήνω τις τύψεις ότι είμαι κακός γονιός να με πνίξουν. Μπορεί να ακούσω διάφορα που θα με πληγώσουν, αλλά δεν ενδίδω. Έχω υπάρξει κι εγώ παιδί και ξέρω.
Αγνοώ συστηματικά τις άσχημες συμπεριφορές, ώστε να αντιληφθεί ότι δεν πιάνουν.
Πώς είναι τελικά η καθημερινότητα με ένα χειριστικό παιδί;
Η καθημερινή ζωή με ένα χειριστικό παιδί είναι δύσκολη και κουραστική και για τις δύο πλευρές. Ούτε στο ίδιο το παιδί αρέσει αυτή η κατάσταση. Σε ποιον αρέσουν άλλωστε οι γκρίνιες, τα νεύρα και τα κλάματα;
Με αγάπη και υπομονή, η καθημερινότητα μπορεί να μπει σε μια καλή ροή, ώστε το χειριστικό παιδί να αποβάλει τις συμπεριφορές εκείνες που θα το εμποδίσουν να έχει μια ομαλή ζωή αργότερα ως ενήλικας.
